تحول جديد در توسعه  ميدان نفتي آزادگان

 اواسط تيرماه تفاهم‌نامه اجراي طرح توسعه يکپارچه ميدان نفتي مشترک آزادگان امضا شد و طبق آن قرار است توليد نفت از اين ميدان 380 هزار بشکه در روز افزايش يابد، آنطور که اخيرا نيز مديرعامل شرکت ملي نفت اعلام کرده فرايند توسعه اين ميدان در حال طي شدن است.
ميزان توليد نفت ايران در چهار دهه گذشته به جز مقطع کوتاهي در اواسط دهه 1380 خورشيدي که بيش از 4.2 ميليون بشکه در روز بود، غالبا زير چهار ميليون بشکه بوده و در دوران پسابرجام نيز از چهار ميليون بشکه در روز فراتر نرفت. هم اکنون ظرفيت توليد نفت ايران، بنا به اعلام مديرعامل شرکت ملي نفت، به دوران پيش از تحريم، يعني چهار ميليون بشکه در روز رسيده و اين بدين معناست که اگر تحريم‌ها لغو شود، ايران قادر به توليد روزانه چهار ميليون بشکه نفت خواهد بود. اما طبق برنامه‌هاي توسعه قبلي، توليد نفت ايران بايد تاکنون از پنج ميليون بشکه در روز هم فراتر مي رفت که به دليل تحريم، عدم سرمايه گذاري مناسب داخلي و عدم جديت در پيشبرد پروژه ها، اين هدف محقق نشد. بنابراين لازم است براي افزايش ظرفيت توليد نفت از همه پتانسيل هاي موجود استفاده کرد. يکي از مهمترين پتانسيل‌هاي نفتي ايران ميدان نفتي آزادگان بوده که هم اکنون 190 هزار بشکه در روز توليد دارد اما از پتانسيلي بيش از اين برخوردار است. به همين دليل تفاهم‌نامه توسعه يکپارچه ميدان مشترک نفتي آزادگان با هدف رسيدن به توليد 570 هزار بشکه نفت در روز  که در اواسط تيرماه منعقد شده مي تواند توليد نفت ايران را به طور محسوسي افزايش دهد و اين امر از دو منظر حايز اهميت است.  نخستين اهميت افزايش توليد نفت کشور، افزايش درآمدهاي نفتي کشور است. برآورد شده که در طول مدت بهره‌برداري 20 ساله ميدان آزادگان، اگر مبناي هر بشکه نفت را 80 دلار منظور کنيم، بالغ بر 115 ميليارد دلار درآمدزايي براي کشور ايجاد مي شود که نقش مهمي در افزايش رشد اقتصادي کشور ايفا مي کند. دومين اهميت افزايش توليد ميدان آزادگان، قدرت گرفتن مجدد ايران در اوپک است. ايران همواره پس از عربستان، قدرت دوم اوپک از نظر ميزان توليد نفت و همراه با عربستان، قطب اصلي سياستگذاري هاي نفتي در اوپک محسوب مي شد. اما طي سالهاي اخير، ابتدا عراق، سپس امارات جاي ايران را در اوپک گرفتند و کويت نيز با سرعت در حال افزايش ميزان توليد خود است. جالب اينجاست که يکي از پتانسيل هاي به فعليت درآمده عراق براي افزايش توليد نفت، ميدان مشترک مجنون بود که با ميدان نفتي آزادگان در ايران مشترک است و عراق با بهره گيري از ذخاير اين ميدان، توليد خود را افزايش داده است.
توليد نفت ميدان آزادگان از 190 هزار به 570 هزار بشکه در روز افزايش مي‌يابد
درواقع ميدان نفتي آزادگان به عنوان بزرگترين ميدان نفتي کشور و مشترک ميان ايران و عراق است که در دولت گذشته طرحي براي توسعه آن اجرا نشده بود اما دولت سيزدهم اقدامات مهمي براي توسعه آن انجام داده که در بخش کوتاه‌مدت، تاکنون افزايش 60 درصدي ناوگان حفاري و به توليد رساندن 20 چاه از چاه‌هاي حفاري شده قبلي انجام شده است. از سوي ديگر در برنامه ميان‌مدت، به منظور تکميل توسعه ميدان نفتي آزادگان، شرکت ملي نفت در اقدام جديد به دنبال توسعه هم‌زمان فاز دوم آزادگان شمالي و فاز دوم آزادگان جنوبي با يک کارفرماي واحد و مديريت يکپارچه مهندسي مخزن است. اين ميدان پيش از اين به دو بخش شمالي و جنوبي تقسيم شده بود که در طرح جديد قرار شده با يک طرح توسعه يکپارچه توسعه پيدا کند که باعث افزايش بهره‌وري و توليد صيانتي‌تر از ميدان خواهد شد. وزارت نفت در دولت سيزدهم بدون معطل ماندن براي نتيجه مذاکرات لغو تحريم‌ها، مطالعات اجراي يکي از پروژه‌هاي بزرگ نفتي را از ابتداي کار خود شروع کرده و به امضاي نيز قرارداد رسيده است.
براي توسعه يکپارچه آزادگان کار مطالعات به‌زودي آغاز مي‌شود
توليد نفت ميدان آزادگان در اين طرح در يک دوره هفت‌ساله، از 190 هزار به 570 هزار بشکه در روز افزايش خواهد يافت، يعني توليد نفت ايران 380 هزار بشکه در روز زياد خواهد شد. افزايش 380 هزار بشکه‌اي توليد نفت، سبب ارتقاي قدرت چانه‌زني ايران در اوپک خواهد شد. پيش از اين نيز محسن خجسته مهر - مديرعامل شرکت ملي نفت ايران - با تاکيد بر اينکه در اجراي پروژه‌هاي نفتي معطل شرکت‌هاي خارجي نمي‌مانيم، گفته بود که در دولت قبل و با کاهش توليد به دليل تحريم‌ها، حدود يک ميليون بشکه از ظرفيت توليد نفت کشور از دست رفته بود که در دولت سيزدهم و با سرمايه‌گذاري 500 ميليون دلاري اين ظرفيت احيا شد. وي اخيرا نيز درباره وضع ميدان آزادگان و فرايند توسعه آن گفت: در ماه جاري 20 حلقه چاه تازه توليدي شد و تا ماه آينده نيز 10 حلقه ديگر توليدي مي‌شوند.